Bagatelizowanie objawów anemii – niedokrwistości może prowadzić nawet do śmierci, w okresie jesienno-zimowym łatwo zignorować jej pierwsze objawy: zmęczenie oraz brak siły do działania. Ospałość i brak siły bierze się z niedotlenienia mózgu oraz mięśni, zobacz z czego to wynika?
Jeżeli ciężko Ci się skoncentrować, masz bóle i zawroty głowy, wykazujesz ciągłe zmęczenie, a na dodatek naszedł Cię apetyt na niejadalne produkty? Lepiej idź do lekarza, zrób badania i upewnij się, czy to nic poważniejszego.
Co to jest anemia?
Anemia jest chorobą, która wynika z niedoboru czerwonych ciałek (erytocytów) lub niskiego stężenia hemoglobiny. Nasuwa się zatem podstawowe pytanie: czy anemia jest groźna?
Hemoglobina transportuje w układzie krwionośnym tlen, niezbędny do prawidłowego funkcjonowania narządów i komórek. Niedobór tlenu w krwi stanowi zagrożenie dla funkcjonowania mózgu oraz serca, są to organy bardzo wrażliwe na niedotlenienie. Zaburzenie pracy układu utrzymującego nas przy życiu jest groźne dla zdrowia i może wywoływać trwały uszczerbek lub nawet prowadzić do śmierci.
Objawy anemii
Rozpoznanie pierwszych objawów jest kluczowe do rozpoczęcia leczenia anemii. W większości przypadków pacjenci chorujący narzekają na szybkie męczenie się, utratę sił, ogólne osłabienie, przyspieszone bicie serca, nawet przy drobnym wysiłku fizycznym. Bardzo często anemii towarzyszą bóle głowy, zawroty, blada skóra, kurcze nóg. Anemicy są bardziej podatni na infekcje i w większości przypadków skarżą się na uczucie zimna. W zależności od odmiany anemii można przy chorobie dostrzec objawy współtowarzyszące, wywołane niedoborem żelaza. Konsekwencją niedokrwistości mogą być również pęknięcia kącików ust (tzw. zajady), słabe paznokcie i rozdwajające się włosy.
Wykonując badania, można wykryć niedokrwistość nawet na wczesnym etapie. Do podstawowych nieprawidłowości przy anemii można zaliczyć zaburzenie poziomu hemoglobiny, która w zdrowym organizmie powinna utrzymywać się na poziomie:
- 11 g/dl u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat;
- 12 g/dl u dzieci 6–14-lat;
- 13 g/dl u mężczyzn;
- 12 g/dl u kobiet;
- 11 g/dl u kobiet w ciąży.
Wypadanie włosów suchość skóry, pojawienie się prążków i rowków na paznokciach wywołane są niedoborem żelaza, prowadzącym do anemii. Objawy mogą mieć dużą różnorodność w nasilaniu się, w zależności od stadium choroby, które można podzielić na cztery stopnie zaawansowania:
- 10-1212 g/dl – łagodna anemia;
- 8-9,912 g/dl – umiarkowana anemia;
- 6,5-7,9 12 g/dl – ciężka anemia;
- Poniżej 6,5 12 g/dl – anemia zagrażająca życiu.
Diagnoza lekarska rozpoczyna się od wywiadu, który w przypadku podejrzenia wystąpienia anemii, kieruje na badania. Początkowo trzeba wykonać morfologię krwi, która określa ilość erytrocytów i hemoglobiny w czerwonych krwinkach, konieczne jest także zbadanie gospodarki żelazem w organizmie, dzieje się to za sprawą określenia poziomu żelaza i ferrytyny we krwi. Do produkcji czerwonych krwinek, konieczne jest określenie stężenie witaminy B12 i kwasu foliowego. Dla określenia w organizmie poziomu rozpadu czerwonych krwinek wykonuje się badanie liczby retikulocytów i bilirubina. Zdarza się, że lekarz zaleca diagnostykę kału, w celu określenia poziomu występowania w nim krwi.
Przyczyny anemii
Anemii wyróżnić można ponad 400 rodzajów, a wystąpić może z kilku powodów, do najczęstszych przyczyn rozwinięcia choroby można zaliczyć:
- Niedobór: żelaza, witaminy B12, lub kwasu foliowego.
- Utrata krwi: w wyniku obfitego miesiączkowania, urazu, wypadku krwawienia z przewodu pokarmowego.
- Wrodzone defekty: enzymopatia, defekt błonowy, hemoglobinopatię, talasemia.
- Defekt krwinkowy: mikroangiopatia, sekwencja czerwonych krwinek, immunohemoliza.
- Niedokrwistość: aplastyczna, syderoblastyczna, chorób przewlekłych, w wyniku przerzutu lub wystąpienia nowotworu.
Picie alkoholu może również przyczyniać się do wywołania anemii. Dzieje się tak, ponieważ alkohol upośledza mechanizm wchłaniania się kwasu foliowego i witaminy B12.
Odmiany anemii
Anemia sierpowata oraz talesemia nazywana jest anemią hemolityczną, dotyczy wad budowy erytrocytów, co uwarunkowane jest genetycznie. Anemia spowodowana jest rozpadem czerwonych krwinek, większym niż normalne.
W wyniku chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, choroby nerek, niedoczynności tarczycy i reumatoidalnego zapalenia stawów istnieje prawdopodobieństwo, iż w wyniku niedoboru żelaza, kwasu fioliowego oraz witaminy B12, dojdzie do niedokrwistości. W wyniku wymienianych chorób istnieje podwyższone niebezpieczeństwo, że organizm produkuje nieprawidłowe czerwone krwinki lub występuje obniżona produkcja erytrocytów.
W wyniku niedoboru witaminy i kwasu fiolowego dochodzi do powiększenia krwinek czerwonych, co nazwane zostało anemią megaloblastyczną.
Anemia może być także uwarunkowana genetycznie, nazywana jest wówczas niedokrwistością Fanconiego, jej wrodzonej postaci współtowarzyszy niedokrwistości aplastycznea, co może oznaczać choroby nerek, wady serca, predyspozycje do nowotworów.
Niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego może wywołać zmiany wpływające na nasze samopoczucie, wówczas mówimy o anemii makrocytarnej. Kiedy anemię wywołuje brak żelaza w organizmie, to diagnoza wskazuje niedokrwistość mikrocytarną.
Zatrzymanie żelaza w erytroblastach, które normalnie używane są w organizmie do syntezy hemu (żelazoporfiryna), nazywane jest niedokrwistością syderoblastyczną. Wywołuje to zatrzymanie się syderoblastów i zaburza aktywność hemu.
Leczenie anemii
Leczenie anemii opiera się głównie na uzupełnieniu niedoborów żelaza, ferrytyny i spożywania witaminy C, która wspomaga wchłanianie się minerałów. Po trzech tygodniach terapii, uzupełniającej niedobory, wykonuje się ponownie diagnostykę morfologii, w przypadku, kiedy poziom hemoglobiny wzrośnie o 2 g/dl. można mówić o skutecznym leczeniu. Kuracja powinna trwać jeszcze przez 4-6 miesięcy, aby znormalizować poziom hemoglobiny. Większość preparatów uzupełniających poziomy niedoborów jest w postaci doustnej. W przypadku krwawienia przewodu pokarmowego i dużej utracie krwi zaleca się podawanie minerałów w postaci pozajelitowej, najczęściej odbywa się to poprzez zastrzyki dożylne lub domięśniowe.
Leczenie domowymi sposobami dla umiarkowanej anemii
W przypadku ciężkiej anemii zawsze należy kontaktować się z lekarzem specjalistą. Kiedy niedobór żelaza nie zagraża stanu zdrowia, można stosować suplementację lub uzupełnić dietę w witaminy i minerały naturalnego pochodzenia.
Co warto jeść, aby uzupełnić niedobory minerałów?
Daktyle – źródło błonnika pokarmowego, antyoksydantów, witamin z grupy B, witaminy C, żelaza.
Czarny sezam – źródło żelaza.
Melasa – bogata w żelazo, witaminy z grupy B oraz kwas foliowy, zwiększa produkcję czerwonych krwinek.
Sok z buraka i jabłka – w burakach znajduje się kwas foliowy, błonnik i potas, a jabłka stanowią źródło żelaza.
Liściaste warzywa – doskonałym źródłem żelaza oraz kwasu foliowego są: szpinak, jarmuż, sałata, cykoria, nać selera i natka pietruszki.
Granat – owoc bogaty w wapń, magnez, żelazo oraz witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza.
FAQ:
Nieleczona anemia może doprowadzić do zaburzeń psychicznych i neurologicznych, zaburza pracę serca oraz mózgu, z tego powodu, porzucenie leczenia może być śmiertelne.
Sama anemia do białaczki nie prowadzi, zazwyczaj anemia powstaje w wyniku niedokrwistości, co istotne, anemia jest jednym z objawów wystąpienia choroby.
Picie alkoholu może prowadzić do niedokrwistości, ponieważ w organizmie zostaje upośledzone wchłanianie kwasu foliowego i witaminy B12.
